Μέγεθος Γραμματοσειράς

ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΕΙΡΑ

Νέα και ανακοινώσεις

 
 

Ενδιαφέρουσες φράσεις

 
 

Αρχική

)

 
Δημοτικό τραγούδι της ξενιτιάς 
 
Αχ! η ξενιτιά το χαίρεται, τζιβαέρι μου,
το μοσχολούλουδό μου,  
Σιγανά, σιγανά, σιγανά και ταπεινά
Σιγανά,  σιγανά, σιγανά και ταπεινά.    
Αχ! ανάθεμά σε ξενιτιά, τζιβαέρι μου, και συ και το καλό σου  
Σιγανά, σιγανά, σιγανά και ταπεινά.    
Αχ! μου πήρες το παιδάκι μου, τζιβαέρι μου, και το 'κανες δικό σου  
Σιγανά, σιγανά, σιγανά και ταπεινά.  
  
Tzivaeri
Emigration folk song
 
Ah! my tzivaeri, the foreign lands have taken you away, my sweet smelly flower.
Slowly, slowly and humbly.
Ah! my tzivaeri, it was me that sent you there it was my own will. 
Slowly, slowly and humbly.
Ah! my tzivaeri, I curse you foreign lands I curse you and your benefit..
Slowly, slowly and humbly.  
Ah! my tzivaeri, foreign lands have taken my child away and now they keep my child there 
Slowly, slowly and humbly.
 
Λίγα λόγια για το τραγούδι
 
      Το τραγούδι αυτό ανήκει στην κατηγορία των τραγουδιών της ξενιτιάς.   Εκφράζει τον πόνο της μάνας για το ξενιτεμένο παιδί της, για ό,τι πιο πολύτιμο έχει (τζιβαέρι = χρυσαφικό, κόσμημα). Ο καημός της είναι αβάσταχτος γιατί με τη δική της προτροπή ξενιτεύτηκε, για να βρει καλύτερες συνθήκες ζωής και να προκόψει. Τώρα όμως που της λείπει, νιώθει ενοχές και καταριέται την ξενιτιά, γιατί όλα τα καλά της δεν είναι αρκετά  (ικανά) να απαλύνουν τον πόνο της και να καλύψουν το κενό που δημιουργείται από την έλλειψη του αγαπημένου παιδιού της.
 
Few words about this song
 
    Tzivaeri is an emigration song which expresses a mother’s distress for her child (son) who has emigrated. She is very sad because her child means everything to her ((tzivaeri means jewel, gold). Her sorrow is endless because it was her who forced her son to go away to make his good.  But now she keeps cursing foreign lands because she has been missing him a lot and has realized that nothing can replace her son’s absence.
 
Τα τραγούδια της ξενιτιάς
 
     Τα τραγούδια της ξενιτιάς είναι συνήθως δημιουργίες αυτών που μένουν πίσω και κυρίως των γυναικών, με «πρωταγωνίστριες» τη μητέρα και τη γυναίκα ή την αγαπητικιά του ξενιτεμένου. Συνήθως έχουν ως θέμα τους τη ζωή και τα συναισθήματα όλης της οικογένειας για τη στέρηση του αγαπημένου τους προσώπου. ‘Αλλα έχουν ως θέμα τους την αναχώρηση και την ώρα του αποχωρισμού, άλλα τη ζωή του ξενιτεμένου στην ξενιτιά και άλλα την απειλή του θανάτου του ή το θάνατό του στην ξενιτιά που είναι και η τραγική κατάληξη της μοίρας του. Το θέμα της επιστροφής δεν αναφέρεται σχεδόν καθόλου στα τραγούδια της ξενιτιάς (που είναι λυρικά τραγούδια).  Αναφέρεται όμως σε μια άλλη κατηγορία δημοτικών τραγουδιών, τις παραλογές (μπαλάντες), που έχουν αφηγηματικό κυρίως χαρακτήρα. Το θέμα της επιστροφής του ξενιτεμένου και της αναγνώρισης με τη γυναίκα του  στις παραλογές ίσως σχετίζεται με το αρχαιότερο ελληνικό τραγούδι, την Οδύσσεια, που μιλάει για την επιστροφή του Οδυσσέα και την αναγνώρισή του με τη γυναίκα του Πηνελόπη. Ο Οδυσσέας είναι το σύμβολο του Έλληνα που περιπλανιέται στα ξένα και νοσταλγεί βαθιά την πατρίδα του και την οικογένειά του. Άλλωστε η ξενιτιά από την αρχαία εποχή (10ος και 8ος αιώνας π.Χ. ) αποτελεί κεντρικό φαινόμενο στη ζωή του Έλληνα. Βίαια γεγονότα (εισβολές εχθρών, πόλεμοι, πολιτικοί ανταγωνισμοί) αλλά και δημογραφικοί και κυρίως οικονομικοί λόγοι ανάγκασαν πολλούς να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να αναζητήσουν νέους τόπους πρόσκαιρης ή μακροχρόνιας εγκατάστασης.
       Τα περισσότερα από τα δημοτικά τραγούδια της ξενιτιάς δημιουργήθηκαν κατά τις μεταναστεύσεις των Ελλήνων την περίοδο της τουρκικής εισβολής και Τουρκοκρατίας (14ος-18ος αιώνας). Με την ίδρυση του νεότερου ελληνικού κράτους οι γενικότερες συνθήκες αλλάζουν σταδιακά. Δεν ευνοείται πλέον η δημιουργία πρωτότυπων δημοτικών τραγουδιών παρά ελάχιστων.  Έτσι τα νεότερα μεταναστευτικά ρεύματα στα τέλη του 19ου και τον 20ο αιώνα εκφράζονται κυρίως μέσα από παλαιότερα ποιητικά μοτίβα και λαϊκές μελωδίες. Επιπλέον εισάγονται και νέα μουσικά όργανα που προέρχονται από τη
Δύση, όπως το κλαρίνο και το βιολί.
     Παράλληλα με τη λαϊκή δημιουργία, κατά την τελευταία περίοδο της μετανάστευσης (1940-1970) δημιουργούνται τραγούδια για την ξενιτιά από επώνυμους συνθέτες και στιχουργούς που  ανήκουν στην αστική λαϊκή μουσική (όπως « στις φάμπρικες της Γερμανίας και στου Βελγίου τις στοές…», «το ψωμί της ξενιτιάς είναι πικρό…»,  «θα φύγω μανούλα…» κ.λ.π.)
       Στην παραδοσιακή κοινωνία ο ξενιτεμός αποτέλεσε πολύ συχνά ένα από τα καθοριστικά στοιχεία του κύκλου της ζωής του ανθρώπου, όπως η γέννηση, ο γάμος και ο θάνατος. Έτσι ταυτίστηκε πολλές φορές με την ενηλικίωση του νέου άνδρα, που έπρεπε υποχρεωτικά, λόγω συνθηκών, να ξενιτευτεί για να αναζητήσει την τύχη του.  Η αναχώρηση του νέου άνδρα ή κάποιου άλλου  μέλους της οικογένειας για άλλους τόπος έπαιρνε συχνά το χαρακτήρα τελετής που συνοδευόταν από τραγούδια και διάφορα έθιμα για καλή τύχη. Αλλά και το γάμο της κόρης σε μακρινά μέρη τον θεωρούσαν ξενιτεμό, γι’ αυτό στην τελετή του γάμου τραγουδούσαν και τραγούδια της ξενιτιάς. 
 
 
About emigration songs
 
     Emigration songs were usually created by those who were left behind in the village, mainly women and especially wives, mothers, or the emigrant’s sweetheart. These songs usually expressed the feelings of the emigrant’s family since they missed him a lot. Some of them were related to the time of departure and separation, while others described the emigrant’s life in the foreign lands as well as the threat of death or even his death which was the tragic ending of his fate.Emigration songs are lyrical and they rarely mention anything about emigrant’s coming back home. However, ballads which are narrative and belong to another category of folk songs are usually related to emigrant’s return, something we can see in one of the most ancient lyric poems Odyssey, in which we have the return of Ulysses and his recognition by his wife Penelope. Ulysses symbolizes every Greek man who has a longing for his family and home, while wandering in the foreign lands. Since the Ancient Times (10th and 8th century b.c.) emigration has been related to a Greek man’s life. Events like the barbarian invasions, wars, political competitions but mainly financial and demographic problems made many people leave home and seek their fortune in the foreign lands.
    Most of the emigration songs were created during Turkish invasion and domination (14th – 18th century). We   know that, because many Greeks emigrated then. As soon as Greek nation was independent, social conditions started to change gradually. No original folk songs were created except few of them. By the end of 19th and 20th centuries, new emigration currents appeared and were expressed through former poetry and folk music. Moreover, new musical instruments (coming from West Europe) like a clarinet or a violin appeared. 
   In addition to folk songs, during the last emigration period (1940-1970), emigration songs were created by composers and lyric-writers who belonged to the middle class population of towns (“In the factories of Germany and the galleries of Belgium”, “Bread of foreign lands is bitter” are two of them).
    Similarly to birth, wedding and death, emigration was one of the main facts in people’s life. Consequently it was identified with the coming of age for a young man who (under special circumstances) was obliged to seek his fortune in the foreign lands. A young man’s departure was accompanied by songs and customs that would bring him fortune. However, the fact that a young lady would get married to somebody far away of her village was also regarded as emigration. That was the reason that emigration songs were sung at the end of the wedding.
 
 
 Οι κυριότερες μεταναστευτικές περίοδοι των Ελλήνων
 
     Α. 10ος αιώνας π.Χ: α’ αποικισμός
     Β. 8ος-5ος αιώνας π.Χ: β’ αποικισμός
     Γ. 14ος αιώνας μ.Χ. – αρχές 19ου αιώνα μ.Χ.
     Δ. 19ος αιώνας μ.Χ
     Ε. Τέλη 19ου αιώνα- 20ός αιώνας 
 
 
The main emigration periods in Greek History
 
     A. First Colonization (10th century b.c.)
     B. Second colonization (8th-6th centuries b.c.)
     C. 14th century a.d. – early part of 19th century a.d
     D. 19th century a.d.
     E. Last part of 19th century-20th century
 
 
Α. 10ος αιώνας π.Χ: α’ αποικισμός
 
     Τον 10ο αιώνα π.Χ. οι ελληνικές φυλετικές ομάδες μετανάστευσαν προς τα νησιά του Αιγαίου και τα δυτικά παράλια της Μ. Ασίας. Αιολείς από τη Θεσσαλία εγκαταστάθηκαν στα νησιά Λέσβο και Τένεδο και στο βόρειο τμήμα της μικρασιατικής παραλίας.Ίωνες από την Αττική, Εύβοια, Β. Α Πελοπόννησο εγκαταστάθηκαν στη Χίο, Σάμο και τα κεντρικά παράλια της Μ. Ασίας. Η περιοχή αυτή ονομάστηκε Ιωνία.Δωριείς από τη Ν. Α Πελοπόννησο εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη, Ρόδο, Κω και τα Ν.Δ παράλια της Μ. Ασίας.
 
A. First Colonization (10th century b.C.)
 
t was the 10th century b.c. that greek tribal groups (greek nations) emigrated to the Aegean Islands and West Coastline of Asia Minor.Aeolians (from Thessaly) settled in Lesvos and Tenedos islands as well as the north part of the coast of Asia Minor.Ionians (from Attica, Euboea, north East Peloponnese) settled in Chios and Samos islands as well as the center coastline of Asia Minor. So this area was called Ionia.Dorians (from south-east Peloponnese) settled in Crete, Rhodes and Kos islands as well as the south-west coast of Asia Minor.
 
 
Β. 8ος-6ος αιώνας π.Χ: β’ αποικισμός
 
      Ο αποικισμός αυτός που άρχισε το πρώτο μισό του 8ου αιώνα έφερε τον ελληνισμό σε ολόκληρο τον μεσογειακό χώρο και δημιούργησε πλήθος ελληνικών πόλεων στις ακτές τριών ηπείρων από την Ιβηρική Χερσόνησο και την Λιβύη ως την Κριμαία. Ιδιαίτερα στη Σικελία, Κάτω Ιταλία (που ονομάστηκε Μεγάλη Ελλάδα), Μικρά Ασία, Προποντίδα, και Εύξεινο Πόντο συγκεντρώθηκαν συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί. Πολλές από τις αποικίες έγιναν πολυάνθρωπα και ισχυρά κέντρα με μεγάλη εμποροναυτική και πολιτιστική ανάπτυξη. Η αναχώρηση των μεταναστών  (αποίκων) έπαιρνε το χαρακτήρα επίσημης τελετής. Ο οικιστής ( ο αρχηγός των αποίκων) φεύγοντας από τη μητρόπολη έπαιρνε το ιερό πυρ από το βωμό της, που συμβόλιζε τους στενούς δεσμούς με την πατρίδα, και το τοποθετούσε στο νεόκτιστο βωμό της αποικίας.  
 
B. Second colonization (8th-6th centuries b.c.)
 
      By the first half of the 8th century B.C. Greeks started to emigrate almost everywhere in the Mediterranean area; many greek colonies (cities) were established on the coast line of three continents, from Iberian Peninsula and Libya to Crimea. Especially in Sicily and Southern Italy called Great Greece, (Magna Grecia in latin) Asia Minor, Propondida and Black Sea greek nations were massed. Most of the colonies became powerful cities with a great commercial marine and cultural development. Emigrants’ departure was ceremonial; they left the metropolis (mother country) carrying the sacred fire from home town’s altar to the new city; it symbolized the link between the two cities.
 
 
Γ. 14ος αιώνας μ.Χ. – αρχές 19ου αιώνα μ.Χ.
 
   Λόγω της Τουρκικής εισβολής στο βυζαντινό κράτος πριν αλλά και μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης πολλοί Έλληνες, κυρίως λόγιοι, εγκαταστάθηκαν στην Ιταλική χερσόνησο. Οι Έλληνες αυτοί με τις δραστηριότητές τους συνέβαλαν αποφασιστικά στην αναβίωση των ελληνικών γραμμάτων στη Δύση και στην εκδήλωση της Αναγέννησης. Αργότερα κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας από τον 16ο μέχρι τον 18ο αιώνα έγιναν πυκνές μετακινήσεις Ελλήνων προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και δημιουργήθηκε σταδιακά ο ελληνισμός της διασποράς στην Ιταλία, Κεντρική Ευρώπη, Μολδαβία, Βλαχία, Εύξεινο Πόντο, Ρωσία, Καύκασο, Αίγυπτο, Κορσική, Γαλλία, Αγγλία, Ολλανδία. Λόγιοι τεχνίτες και έμποροι είχαν σταδιοδρομήσει σε πολλές πόλεις. Οι ελληνικές παροικίες σύντομα οργανώθηκαν σε κοινότητες και οι έμποροι σε κομπανίες. Στα τυπογραφεία της Βενετίας και της Βιέννης τυπώθηκαν οι πρώτες ελληνικές εφημερίδες και άρχισε μια αξιόλογη εκδοτική κίνηση , ενώ στα σχολεία των κοινοτήτων δίδαξαν οι μεγάλοι δάσκαλοι του  Ελληνικού Διαφωτισμού (Άνθιμος Γαζής, Νεόφυτος Δούκας, Κων/νος Γκούμας και άλλοι).
   Οι Έλληνες μετανάστες μετέφεραν στην Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα τα μηνύματα ενός νέου ευρωπαϊκού πνεύματος. Με τις φιλελεύθερες ιδέες προετοίμασαν το έδαφος για την επανάσταση του 1821 και την εθνική απελευθέρωση. Ο Ρήγας Φεραίος δρα στο Βουκουρέστι και τυπώνει το Θούριο και τη Μεγάλη Χάρτα στη Βιέννη. Η Φιλική Εταιρεία στην Οδησσό της Ρωσίας προετοιμάζει το μεγάλο ξεσηκωμό των Ελλήνων. Επιπλέον λόγω της οικονομικής τους ανάπτυξης οι Έλληνες της διασποράς ενίσχυσαν οικονομικά τις ιδιαίτερες πατρίδες τους και πολλοί απ’  αυτούς έγιναν Εθνικοί ευεργέτες: Ζάππας, Αρσάκης από τη Βλαχία, Σίνας από Αυστροουγγαρία, Ζωσιμάδες, Βαρβάκης, Ριζάρης, Καπλάνης από Ρωσία, Τοσίτσας Στουρνάρης, Αβέρωφ από Αίγυπτο, Ζωγράφος από Κωνσταντινούπολη.
    Την ίδια περίοδο, παράλληλα με τις μεταναστεύσεις για μόνιμη εγκατάσταση στην Κεντρική Ευρώπη, Ρωσία, Εύξεινο Πόντο και αλλού, γίνονταν και εποχιακές μεταναστεύσεις προς τη Βαλκανική, τη Μ. Ασία και τα νησιά του Β. Α Αιγαίου  για εξοικονόμηση των απαραίτητων για τη ζωή.  Χτίστες από τη Δυτική Μακεδονία, από το Ζαγόρι της Ηπείρου και τα Λαγκάδια της Πελοποννήσου, και άλλοι εργάτες πήγαιναν από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο σ’ αυτές τις περιοχές αναζητώντας εργασία.
 
C. 14th century A.D. – early part of 19th century A.D.
 
    Because of the Turkish invasion in Byzantium and after the fall of Constantinople, many Greeks mainly the “literati”, settled in Italy (Markos Moussouros, Bessarion, George Gemistos or Plithon, Manouil Chrissoloras, Dimitrios Chalkokondilis were some of them). These Greeks contributed greatly to the revival of greek learning in the West Europe and the creation of Renaissance. ome years afterwards, during the Turkish domination, from the 16th to 18th centuries, many Greeks moved everywhere (to the four points of the compass); the result of it was that gradually Greeks started to live aboard, particularly Italy. Central Europe, Moldavia, Vlahia, Black Sea, Russia, Caucasus, Egypt, Corsica, France, England, Holland.  Many Greek literati had managed to be very good tradesmen and craftsmen.  Greek colonies were easily organized in communities while tradesmen started their trade unions. The first greek newspapers were printed in Venice and Vienna and then teachers of Greek Enlightenment started teaching in the community schools. (Anthimos Gazis, Neofitos Doukas, Konstantine Goumas were some of them).
      Greek emigrants were the messengers of the European idea in the Turkish dominated Greece. With their liberalism they encouraged people for the revolution of 1821 as well as the day of independence. In Bucharest, Rigas Phereus managed to have “Thurius” and “Charta of Greece” printed in Vienna. In Odessa (Russia), Society of Friends (Filiki Heteria) encouraged Greeks to rebel. The Greeks living aboard, mainly because of their economic development, supported financially  their native towns; most of them were our national benefactors like: Zappas, Arsakis from Vlahia, Sinas from Austria-Hungary, Zossimades (brothers) Varvakis, Rizaris, kaplanis from Russia, Tossitsas, Stournaris, Averof from Egypt, Zografos from Constantinople (Istanbul).
      Except those who emigrated to Central Europe, Russia, and Black Sea for a permanent residence, some Greeks used to emigrate occasionally to Balkan peninsula, Asia Minor and the islands of North-east Aegean Sea to make their living. Some of them used to go there, from April to October, to look for a job. They usually were builders from West Macedonia, Zagori (Epirus) and Lagadia (Peloponnese).
 
Δ. 19ος αιώνας μ.Χ.
 
   Κατά τον 19ο αιώνα η παρακμή των ιστιοφόρων και η εμφάνιση των ατμόπλοιων έφεραν πολλές αλλαγές. Έτσι αναγκάστηκαν πολλοί έμποροι αλλά και μικροϊδιοκτήτες και υπάλληλοι, κυρίως από τα νησιά, να μεταναστεύσουν στις ελληνικές παροικίες της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο, της Οδησσού στη Ρωσία και της Σμύρνης στη Μ. Ασία  τονώνοντας έτσι το ελληνικό στοιχείο που ήδη υπήρχε εκεί.
 
D. 19th century A.D.
 
By the 19th century, sailing boats were replaced by steamboats. So, many merchants, assistants, and tradesmen (mainly from the islands) were obliged to emigrate to the Greek colonies of Alexandria (Egypt), Odessa (Russia) and Smyrna (Izmir Asia Minor), in order to support the Greeks there.
 
 
Ε. Τέλη 19ου αιώνα-20ός αι.
 
     Από το 1890 και μετά η εμπορευματοποίηση της γεωργίας και η οικονομική κρίση από τη μειωμένη παραγωγή και εξαγωγή της σταφίδας οδήγησε στη δημιουργία ενός υπερατλαντικού μεταναστευτικού ρεύματος προς την Αμερική (ΗΠΑ, Καναδάς Ν. Αμερική). Οι Έλληνες μετανάστες έφταναν στις ΗΠΑ με τα υπερωκεάνια πουλώντας αρχικά την εργατική τους δύναμη ως ανειδίκευτοι εργάτες. Σταδιακά δραστηριοποιούνταν στον τομέα των υπηρεσιών αποκτώντας μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις και εμπορικά καταστήματα. Από το 1890 μέχρι το 1925 μετανάστευσαν στις ΗΠΑ 500.000 Έλληνες, κυρίως άνδρες, οι περισσότεροι παντρεμένοι, λίγες γυναίκες αλλά και παιδιά κάτω των 14 ετών.                          
    Ένα  δεύτερο κύμα μαζικής υπερατλαντικής  μετανάστευσης δημιουργήθηκε μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο προς τις ΗΠΑ, όσο και προς την Αυστραλία, αλλά και την Κεντρική Ευρώπη (Γερμανία, Βέλγιο).
 
 
E. Last part of 19th century-20th century
 
    Since 1890 the financial problems caused by the slow production and export of raisin were the reasons that many Greeks emigrated to America (the USA, Canada, South America). Greek emigrants reached the USA by ocean liners. Getting there, they worked as unskilled workmen, but gradually they started to be more efficient. So they managed to be businessmen and shop-owners. From 1890 to 1925, 500.000 Greeks emigrated to the USA. Most of them were men, usually married, while few of them were women and children not older than fourteen.
 
By the end of the world war II, we had another massive transatlantic emigration to the USA, Canada as well as Australia, central Europe (especially Germany and Belgium) and East Europe (Russia, Bulgaria, Romania).
 
 
Αριθμοί Ελλήνων μεταναστών      Numbers of Greek emigrants:
 
Καναδάς                                    Canada  (1945 - 1971):          168.000.
Αυστραλία                                 Australia  (1945 - 1982):       240.000.
Η.Π.Α.                                      U.S.A.  (1966 - 1980):           160.000.
Γερμανία                                   Germany  (1960 - 1976):        623.000.
Ρωσία, Βουλγαρία, Ρουμανία       Russia, Bulgaria, Romania:      56.000
 
 
Βιβλιογραφία   Bibliography
 
1.  Ιστορία του Ελληνικού Έθνους  Τόμος 10, Αθήνα, 1974, Τόμος 11, Αθήνα , 1975
2. Ιστορία της Ελλάδας του 20ου αιώνα , Τόμος A2, Βιβλιόραμα Αθήνα.
3. Τραγούδια της ξενιτιάς, Λάμπρος Λιάβας, Δόμνα Σαμίου. 
 
Websites